Accueil CCFr  >   EADC (Breviarium juris ex codicibus Hermogeniano, Theodosiano, Gregoriano et Justinianeo collectum)
Ajouter aux favoris Imprimer cette page (nouvelle fenêtre)

(Breviarium juris ex codicibus Hermogeniano, Theodosiano, Gregoriano et Justinianeo collectum)

Ajouter au panier ExporterFichier PDF de l'instance
Modifié le : 23/11/2020 16:29:20

Présentation globale de la collection

Etablissement de conservation
Médiathèque Jacques-Chirac. Troyes Voir tous les inventaires
Tous les inventaires
Intitulé de l'instrument de recherche Catalogue général des manuscrits des bibliothèques publiques de France. Départements. Série in-quarto — Tome II. Troyes. Fonds général (2)
Cote 1273-2427, 1-3, 1-4
Titre Manuscrits de la médiathèque de l'agglomération troyenne
Conditions d'accès L'accès aux collections patrimoniales est soumis à une autorisation préalable.
Conditions d'utilisation Toute publication de documents inédits doit être notifiée à l'établissement.
Citer sous la forme Médiathèque de l'agglomération troyenne, Ms. X, fol. Y.


Informations sur l'instrument de recherche

Auteur(s) Harmand
Commanditaire Ministère chargé de la Culture et Ministère chargé de l'Enseignement supérieur
Éditeur Bibliothèque nationale de France
Date de l'édition imprimée 1855
Date de la version électronique 9 mars 2008
Création Créé par conversion rétrospective de l'édition imprimée : [Catalogue général des manuscrits des bibliothèques publiques de France. Série in-quarto]. Catalogue général des manuscrits des bibliothèques publiques des départements. Publié sous les auspices du Ministre de l'Instruction publique — Tome Second. [Troyes]. Paris, Imprimerie impériale, 1855.
Numérisation et rendu en mode texte réalisés par la société AIS (Paris, France). Encodage effectué selon la DTD EAD-2002 par la société ArchProteus (Vancouver, Canada) le 9 mars 2008
Langue(s) de l'instrument de recherche Catalogue rédigé en français
Notes
Permalien https://ccfr.bnf.fr/portailccfr/ark:/16871/005FRCGMBPF-103876101-01b
Présentation du contenu
Titre Bibliothèque de la Ville
Description du contenu
1317
Titre (Recueil)
Date XIIe siècle
Langue latin
Support Vélin
Importance matérielle 174 feuillets
Dimensions In-quarto
Autres caractéristiques matérielles En minuscule, à deux colonnes, excepté la dernière partie, qui est à longues lignes, avec titres et initiales en couleur
Mention de provenance

Clairvaux, S. 19.

Document(s) de substitutionCe manuscrit a été numérisé intégralement par l’IRHT. Il est consultable dans la Bibliothèque virtuelle des manuscrits médiévaux .Numérisation(s)
Manuscrit numérisé – BVMM

Catalogue général des manuscrits
Division :  1o Présentation du contenu :  Incipit : « Cum inter ceteras partes precipua seu excellentissima habeatur imperialis dispositio, ideo de ea primum premittit. Cumque ab ea exordium sumendum sit, rationabiliter de nomine ipsius voluminis dicendum est. Vocatur enim Codex, seu liber Constitutionum, quod non solum huic convenit, sed et omnibus libris commune est. Propter majorem tamen dignitatem ceterorum auctorum nomen sibi vindicat generale. Nam Codicis seu constitutionis appellatio ad omnes auctores extenditur. « Sed cum sine adjectione Codicem audis, imperialis liber intelligendus est, ut, cum civitatem dicimus, Romanam intelligere debemus civitatem. De nomine satis dictum est : nunc de materia et intentione et causa finali dicendum est. In hoc enim opere duplex materia est, alia in promulgatione, alia in compositione... Intentio et causa finalis compositionis est tam antiquorum Imperatorum quam etiam Justiniani. Compositionis vero opus proprium Justiniani est, cujus materia sunt antiquorum Principum constitutiones in tribus codicibus congregate, scilicet Hermogeniano, Theodosiano et Gregoriano, et alie constitutiones divagantes et huc et illuc disperse. Intendit quippe ex constitutionibus quicquid optimum est colligere et in unum volumen redigere, demptis superfluitatibus ac contrarietatibus iniquis, seu similitudinibus, additisque seu mutatis aliis verbis, ubi necessitas hoc exigit... » L'ouvrage est divisé en IX livres, dont les titres sont pour la plupart les mêmes que ceux du Code de Justinien. Le premier titre du Ier livre est : « De Codicis compositione. » Le chapitre placé sous cette rubrique n'a que 6 lignes 1/2. — Incipit : « Cumque de equitate seu justitia dicendum sit, merito ab ea equitate que in compositione seu ordinatione vertitur initium faciendum est... » Le deuxième : « De Trinitate ac fide. » — Incipit : « Equitas quoque ac justitia suos extendit radios non tantum in rebus humanis, verum etiam in divinis... » Le changement de pénalité qu'on remarque pour les grands crimes indique que cet abrégé a été fait à l'usage de siècles bien postérieurs à celui de Justinien. Voici, par exemple, ce qu'on lit au sujet des parricides, de Parricidiis, » 8e chap. du IXe livre : « Si autem parens parentem occiderit, vel insidiando, vel timens ne in servitium per eum cadat, vel propter cupiditatem ; si insidiando, morti debetur, si rex voluerit ; et, nisi parentes habuerit, succedet ei curtis regia. Si timens ne in servitium per eum cadat, morti debetur, et descendentes in servitium cadunt, cum ex hoc servus esse presumatur. Si autem se interfecisse negaverit, ad novem vomeres ignitos se defendet. Si propter cupiditatem, fiscus omnia bona sua accipiet, et, episcopo ordinante, in publica penitentia mulctabitur... » Les titres de ce IXe livre sont les mêmes que ceux du Ier et de la moitié du IIe livre de la loi des Lombards ; seulement la rédaction est différente. Il n'y a pas d'explicit. La dernière ligne du dernier alinéa est terminée par le premier mot du titre de l'opuscule suivant :
Division 1o
Titre (Breviarium juris ex codicibus Hermogeniano, Theodosiano, Gregoriano et Justinianeo collectum)
Présentation du contenu Incipit : « Cum inter ceteras partes precipua seu excellentissima habeatur imperialis dispositio, ideo de ea primum premittit. Cumque ab ea exordium sumendum sit, rationabiliter de nomine ipsius voluminis dicendum est. Vocatur enim Codex, seu liber Constitutionum, quod non solum huic convenit, sed et omnibus libris commune est. Propter majorem tamen dignitatem ceterorum auctorum nomen sibi vindicat generale. Nam Codicis seu constitutionis appellatio ad omnes auctores extenditur. « Sed cum sine adjectione Codicem audis, imperialis liber intelligendus est, ut, cum civitatem dicimus, Romanam intelligere debemus civitatem. De nomine satis dictum est : nunc de materia et intentione et causa finali dicendum est. In hoc enim opere duplex materia est, alia in promulgatione, alia in compositione... Intentio et causa finalis compositionis est tam antiquorum Imperatorum quam etiam Justiniani. Compositionis vero opus proprium Justiniani est, cujus materia sunt antiquorum Principum constitutiones in tribus codicibus congregate, scilicet Hermogeniano, Theodosiano et Gregoriano, et alie constitutiones divagantes et huc et illuc disperse. Intendit quippe ex constitutionibus quicquid optimum est colligere et in unum volumen redigere, demptis superfluitatibus ac contrarietatibus iniquis, seu similitudinibus, additisque seu mutatis aliis verbis, ubi necessitas hoc exigit... » L'ouvrage est divisé en IX livres, dont les titres sont pour la plupart les mêmes que ceux du Code de Justinien. Le premier titre du Ier livre est : « De Codicis compositione. » Le chapitre placé sous cette rubrique n'a que 6 lignes 1/2. — Incipit : « Cumque de equitate seu justitia dicendum sit, merito ab ea equitate que in compositione seu ordinatione vertitur initium faciendum est... » Le deuxième : « De Trinitate ac fide. » — Incipit : « Equitas quoque ac justitia suos extendit radios non tantum in rebus humanis, verum etiam in divinis... » Le changement de pénalité qu'on remarque pour les grands crimes indique que cet abrégé a été fait à l'usage de siècles bien postérieurs à celui de Justinien. Voici, par exemple, ce qu'on lit au sujet des parricides, de Parricidiis, » 8e chap. du IXe livre : « Si autem parens parentem occiderit, vel insidiando, vel timens ne in servitium per eum cadat, vel propter cupiditatem ; si insidiando, morti debetur, si rex voluerit ; et, nisi parentes habuerit, succedet ei curtis regia. Si timens ne in servitium per eum cadat, morti debetur, et descendentes in servitium cadunt, cum ex hoc servus esse presumatur. Si autem se interfecisse negaverit, ad novem vomeres ignitos se defendet. Si propter cupiditatem, fiscus omnia bona sua accipiet, et, episcopo ordinante, in publica penitentia mulctabitur... » Les titres de ce IXe livre sont les mêmes que ceux du Ier et de la moitié du IIe livre de la loi des Lombards ; seulement la rédaction est différente. Il n'y a pas d'explicit. La dernière ligne du dernier alinéa est terminée par le premier mot du titre de l'opuscule suivant :
Index

Bréviaires Breviarium juris, ex codd. Hermogeniano, Theodosiano, etc. collectum

Retour en haut de page